Bijzondere foto Molengoot gevonden
(bron: De Stentor/door Guido Kobessen)04 mei 2011 - HARDENBERG/AMSTERDAM - Het Stadsarchief Amsterdam heeft nieuwe beelden uit de Tweede Wereldoorlog ontdekt. Het gaat hierbij om circa 250 foto's van NSB-fotograaf Bart de Kok. Op één van de foto's houdt een man een bord omhoog met de naam van het werkkamp Molengoot nabij Hardenberg.
De foto is genomen in de hal van het Amstelstation, waar voor tewerkstelling opgeroepen joden wachten op transport naar de rijkswerkkampen. Ook het Hardenbergse archief is op de hoogte gebracht van de foto. "Zeer bijzonder", vindt stadsarchivaris Erwin Wolbink. "Ik ken geen soortgelijke foto over Molengoot." Volgens Wolbink is er nog weinig bekend over het verhaal achter de foto. "We weten bijvoorbeeld niet wie er op de foto staan." Hij vindt het interessant genoeg om er onderzoek naar te doen. "Maar dat zal moeilijk worden, bijna 70 jaar na dato."
De foto's zijn gevonden tijdens de verbouwing van een pand in Amsterdam-Zuid en dateren uit 1941 en 1942. Ze zijn afkomstig van de beruchte NSB'er en fotograaf Bart de Kok, bekend van zijn foto's uit 1943, waarbij hij het transport van Joden op het Muiderpoortstation vastlegde. De foto's werden onder andere gemaakt in opdracht van de Duitsers. De Kok diende 'politieke gebeurtenissen' vast te leggen en de negatieven en afdrukken vervolgens bij de Duitsers in te leveren. De NSB-er gaf echter zonder toestemming van de Duitsers ook afdrukken van de foto's aan een bekende van hem, Jozef van Poppel. Deze man spioneerde al voor de oorlog voor de Duitsers en werd tijdens de oorlog door de Abwehr ingeschakeld. Van Poppel blijkt deze foto's aan het einde van de oorlog verstopt te hebben in het huis waar ze nu gevonden zijn. Rechercheurs die De Kok en Van Poppel na de bevrijding verhoorden, hebben tweemaal het pand doorzocht om de foto's te achterhalen, maar zonder succes. De foto's waren tijdens hun lange verblijf in de bergplaats beschimmeld geraakt en waren dringend aan conservering toe.
Verregende herdenking Molengoot
(bron: De Sallander)8 oktober 2008 - HARDENBERG – Het leek alsof de hemel ook even huilde, donderdag 2 oktober tijdens de herdenking bij het monument voor Kamp Molengoot in Collendoorn. Vóór de plechtigheid aan de Luggersweg scheen de zon, en nadat de gasten in de bus waren gestapt om nog even na te praten in het gemeentehuis, waren opnieuw zonnestralen te zien. Tussendoor kwam het water met bakken uit de lucht.
De plechtigheid werd geopend door bestuurslid Jan Hofsink van de stichting Joods Werkkamp Molengoot. Daarna werd de gebruikelijke volgorde van het programma doorlopen, met dien verstande dat de gebeden van Coen van Thijn niet werden uitgesproken. De chazan (voorzanger) was wegens ziekte afwezig. In plaats van het luisteren naar de gezongen gebeden werden twee minuten stilte gehouden. Namens adoptieschool De Marsweijde droegen Jordy en Marit een zelfgemaakt gedicht voor, terwijl violiste Marije Pouwels uit Bergentheim het muzikale gedeelte voor haar rekening nam. Eén van de overlevenden van Kamp Molengoot, Kiek van Kleef, legde samen met wethouder Joost Liese de eerste krans.
Brieven Kamp Molengoot basis van Holocaustboek
(bron: De Sallander)9 juli 2008 - HARDENBERG – Twee jaar later dan verwacht is onlangs het boek Hidden Letters uitgekomen, een Amerikaans boek met als basis de brieven die de joodse Amsterdammer Flip Slier tijdens de Tweede Wereldoorlog aan zijn ouders stuurde vanuit Kamp Molengoot bij Hardenberg.
Ruim 7 jaar onderzoek is eraan voorafgegaan. De samenstellers, Deborah Slier en haar echtgenoot Ian Shine, hebben dan ook meer gedaan dan alleen maar het boek Tot ziens in vrij Mokum van Elma Verhey vertalen, dat in 1999 is uitgekomen. In het boek Hidden Letters zijn 86 vertaalde brieven te vinden, maar daarnaast enkele honderden foto’s, kaarten en documenten over de nazitijd. Tijdens de bezoeken van de samenstellers aan Nederland is ook met enkele Hardenbergers gesproken, en dat is in het boek terug te zien. De familie Vrijlink uit Collendoorn wordt uitgebreid belicht, maar ook het gemeentearchief en Günter Brandorff, kenner van de joodse geschiedenis van Hardenberg, worden enkele keren genoemd. Die Hardenbergers worden met alle anderen die informatie hebben verstrekt uitgenodigd om in september naar Westerbork te komen, waar Deborah Slier en Ian Shine hen persoonlijk willen bedanken. Hidden Letters - volgens Jack Polak, oud-voorzitter van het Amerikaanse Anne Frank Center “Het beste Holocaustboek dat ik heb gelezen, en ik heb ze allemaal gelezen” – wordt niet in Nederland uitgegeven, maar is wel te bestellen via de site www.hiddenletters.com.
Anne Frank en Flip Slier geven oorlog een gezicht
Bezoek Duitse ambassadeur aan Molengoot
(bron: De Stentor)20 april 2005 - HARDENBERG - De verhalen van Anne Frank en Flip Slier lenen zich uitstekend om de Tweede Wereldoorlog een gezicht te geven. "Uit de verhalen van beide jonge mensen blijkt veel optimisme en hoop", aldus de Hardenbergse burgemeester Bert Meulman.
Gistermiddag werden in theater de Voorveghter de Anne Frank Tentoonstelling en de expositie over het Joodse werkkamp Molengoot, waar Flip Slier tijdens de oorlog moest werken, officieel geopend. Daarbij waren onder anderen de Duitse ambassadeur E. Duckwitz in Nederland en de Overijsselse Commissaris van de Koningin Geert Jansen aanwezig. Duckwitz noemde het een ,,bijzonder grote eer om mee te helpen bruggen te slaan tussen het verleden en het heden''. ,,Ik buig voor de doden en vraag de overlevenden vergiffenis voor wat ze is aangedaan''. De beide exposities in het Hardenbergse theater, die tot en met 4 mei op werkdagen tussen 9.00 en 15.00 uur te bezichtigen zijn, zijn onderdeel van het veel grotere programma Verleden, Jeugd, Toekomst. Ook op andere plekken in de gemeente zijn tentoonstellingen. Vandaag worden er zowel in Hardenberg als in Kloosterhaar monumenten onthuld. Bij de verschillende onderdelen van het programma is een belangrijke taak weggelegd voor de jeugd. Leerlingen van middelbare scholen uit de gemeente geven bijvoorbeeld rondleidingen bij de exposities."Al vandaag leggen jullie een fundament voor het Europa van de toekomst'", vond de Duitse ambassadeur in Nederland, die zei onder de indruk te zijn van de manier waarop Flip Slier zijn ouders moed insprak. Slier schreef vanuit Molengoot, een werkkamp in Collendoorn, brieven aan zijn ouders in Amsterdam, die hij telkens afsloot met de woorden 'Tot ziens in vrij Mokum'. Bijna de gehele familie Slier kwam in de oorlog om, de brieven van Flip werden pas in 1997 teruggevonden en vervolgens opgenomen in een boek. Volgens Duckwitz was Molengoot niet alleen een werkkamp. "Het was onderdeel van het door de staat gecreëerd sadisme''. Duckwitz en Jansen legden gistermiddag kransen bij het monument dat vijf jaar geleden werd geplaatst op de plek van het voormalige werkkamp. "Er is best moed voor nodig om een krans te leggen", vond secretaris Jannie Kuiper van de actie van de Duitse ambassadeur. Ze noemde het geweldig dat zestig jaar na de bevrijding Nederlandse en Duitse scholen samenwerken. De beide tentoonstellingen waren de afgelopen drie weken te zien in het Duitse Emlichheim. Ook daar verzorgden scholieren uit beide landen rondleidingen.
De Hardenbergse burgemeester zei te hopen dat er over zestig jaar nog steeds stil wordt gestaan bij oorlog en vrede. "De jeugd moet het overnemen en overdragen aan hun kinderen en kleinkinderen". De samenwerking van Hardenberg en Emlichheim is ook Levien Rouw van de Anne Frank Stichting opgevallen. "Ik vind het erg mooi hoe de samenwerking tussen beide gemeenten heeft gefunctioneerd. Die is bijzonder goed gelukt". Op de Anne Frank Tentoonstelling zijn tweehonderd foto's en illustraties te zien, voornamelijk uit de privé collectie van vader Otto Frank. "Hij was amateurfotograaf, veel foto's zijn bewaard gebleven", aldus Rouw.
Barak gevonden Kamp Molengoot
(bron: De Sallander)12 januari 2005 - HARDENBERG - Het bestuur van de stichting Werkkamp Molengoot heeft een originele barak uit het kamp teruggevonden. De barak is na de afbraak van het kamp terecht gekomen bij een boer in Drenthe, die het bouwwerk eerst als kippenschuur heeft gebruikt en er tegenwoordig caravans in stalt.
Het is de bedoeling dat de barak gebruikt wordt in een tv-documentaire van RTV Oost. Er is zelfs al een datum voor de uitzending gereserveerd, namelijk dinsdag 29 maart. De documentaire moet ook een rol spelen in de herdenking van de bevrijding die in april en mei in Hardenberg wordt gehouden. Behalve via de documentaire zal het voormalige Kamp Molengoot ook op andere manieren betrokken worden bij de herdenking. De Historische Vereniging Hardenberg gaat in april een speciale, vier uur durende Herdenkingstoer houden langs plekken die op een of andere manier herinneren aan de Tweede Wereldoorlog. Het Molengoot-monument in Collendoorn is een van die plekken. Er is ook gedacht aan mensen die niet met de bus willen reizen, want het monument wordt eveneens opgenomen in een fietsroute. Tenslotte zal de reizende Anne Frankexpositie - die onder meer Emlichheim en Hardenberg aandoet – worden uitgebreid met informatie over Kamp Molengoot.
Deel bestuur Molengoot stapt op
door Gert Wensink (Dagblad de Stentor)8 SEPTEMBER 2004 - COLLENDOORN - Drie bestuursleden van Stichting Joods Werkkamp De Molengoot zijn per direct opgestapt. Onder de vertrokken bestuursleden bevinden zich de broers Dick en Salomon Slier, die vijf jaar geleden de initiatiefnemers waren voor de bouw van een monument bij het voormalige Kamp Molengoot in Collendoorn.
De breuk volgt aan de vooravond van de jaarlijkse herdenking, die maandag 4 oktober wordt gehouden bij het monument. De broers Slier zijn daar voor het eerst sinds het monument in 2000 werd geplaatst en de plek werd waar jaarlijks een herdenking wordt gehouden, niet bij. 'Ik wil er geen onsmakelijk gebeuren van maken', reageert Dick Slier vanuit zijn woonplaats Barendrecht. 'Het doel van de herdenking moet prevaleren boven het eigen belang.' Voorlopig wordt het voorzitterschap van de stichting overgenomen door Jan Hofsink uit Hardenberg. Jannie Kuiper blijft secretaris, Anita Slier uit Amsterdam is als opvolger van Salomon Slier de nieuwe penningmeester. 'Dick Slier snapte niet dat hij als voorzitter af en toe ook met anderen moest samenwerken', zegt Jannie Kuiper, die verder niet wil reageren op de breuk binnen het bestuur van de stichting. 'We hebben afgesproken dat we niet naar buiten treden.' Volgens ex-voorzitter Slier heeft hij nooit besluiten op eigen initiatief genomen. 'Wellicht dat ik af en toe te voortvarend ben geweest', denkt hij. 'Ik kreeg ook van iemand te horen dat ie al 4,5 jaar vond dat ik te veel m'n eigen weg ging. Zeg dat dan eerder denk ik dan.' Slier hield volgens eigen zeggen de eer aan zichzelf, nadat de zaak binnen het bestuur was geëscaleerd. 'Ik had geen zin meer om met over elkaar rollende bestuursleden te werken.' Ook twee andere bestuursleden, waaronder penningmeester Salomon Slier, vertrokken bij de stichting. In 1999 waren het de broers Dick en Salomon Slier die bij de gemeente Hardenberg een aanvraag deden om bij het voormalige werkkamp een monument te plaatsen. Vervolgens werd er een werkgroep gevormd, met behalve de beide broers ook vertegenwoordigers van de gemeente Hardenberg en de oudheidkundige vereniging. Uit die werkgroep ontstond uiteindelijk de stichting. Dick Slier werd daarvan voorzitter. De Hardenbergse Ichthusschool adopteerde het monument.
Stichting opgericht na vondst brieven Flip Slier
van een onzer verslaggevers (bron: De Stentor)8 SEPTEMBER 2004 - COLLENDOORN - De oprichting van Stichting Joods Werkkamp De Molengoot is een rechtstreeks gevolg van de vondst in 1997 van 83 brieven van
de Amsterdammer Flip Slier. De destijds achttienjarige Slier werkte tussen april en oktober 1942 gedwongen in kamp Molengoot bij Collendoorn.
In die periode schreef hij brieven aan zijn ouders, die ruim een halve eeuw later bij de sloop van een woning werden teruggevonden. Bijna de gehele familie
Slier overleefde de oorlog niet. Anita Slier, nu bestuurslid van de stichting, is een achternicht van Flip Slier. De broers Dick en Salomon Slier zijn geen
familie van Flip Slier.
'Wij komen oorspronkelijk uit Rotterdam, Flip en zijn familie woonden in Amsterdam. Misschien dat er ergens een lijntje te vinden is, maar ik weet het zo niet.'
De brieven van Flip Slier werden in 1999 gepubliceerd in het boek 'Tot ziens in Vrij Mokum'. In dat jaar ontstond ook het idee om op de plek waar ooit het
werkkamp was gevestigd een monument te plaatsen. Er werd, met dank aan onder meer een anonieme geldschieter, veertigduizend gulden ingezameld. Kunstenaar
Kees Huigen uit Den Ham maakte een bronzen relief dat om een twee ton zware zwerfkei werd gegoten. De steen werd geplaatst op een davidster met een doorsnede
van bijna vier meter en een gewicht van twaalf ton. De onthulling was op 3 oktober 2000. Sindsdien wordt er ieder jaar een herdenking gehouden. 'Tuurlijk
spijt het me dat ik er weg ben', zegt Dick Slier. 'Het is het mooiste Joodse monument dat er bij een werkkamp in Nederland bestaat.'